Keti Koti: Maak je hart zacht

Leren, voelen en verbinden bij Keti Koti

Op 1 juli was B&T met een groep collega’s aanwezig bij Keti Koti in Amsterdam; de herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij. Als adviesbureau voor het onderwijs hebben we dagelijks met thema’s als kansenongelijkheid te maken. We voelen daarom de verantwoordelijkheid om bewust stil te staan bij ons verleden en de impact daarvan op het heden.

Onze dag begon indrukwekkend aan de dialoogtafels in de Muiderkerk, waar mensen met een achtergrond als nazaten van tot slaaf gemaakten in gesprek gingen met witte Nederlanders. Gesprekken waarin we luisterden, deelden en leerden.

Open gesprekken aan de dialoogtafel

Bij de dialoogtafels stond het thema “Hoe houd jij je hart zacht?” centraal. Het raakte ons. Want in ons werk zien we hoe hardheid in systemen en structuren kunnen leiden tot uitsluiting en ongelijkheid. En juist in het onderwijs willen we kinderen leren nieuwsgierig en empathisch te zijn. Hen leren hun hart zacht te houden. Het programma vroeg ons om écht contact met elkaar te maken, o.a. door elkaars polsen te masseren met kokosolie – een intiem en emotioneel moment dat leidde tot opvallend open gesprekken. Een krachtige ervaring die zo’n 200 jaar geleden ondenkbaar was.

Herdenking

Later volgde de herdenking in het Oosterpark, met verschillende sprekers en het leggen van kransen bij het Nationaal Monument Slavernijverleden. Bij eerdere herdenkingen werden excuses aangeboden door de gemeente Amsterdam en de Nederlandse staat. Verschillende sprekers wezen nu op het uitblijven van herstel na deze excuses en riepen op tot concrete stappen.

‘Herinneren is niet genoeg, herstel is noodzakelijk. De excuses waren historisch, maar niet het einde. Dat is het begin. Maak dus van woorden daden.’ Wendeline Flores, vice voorzitter van het kenniscentrum slavernijverleden NiNsee.

Versterken van de onderwijssector

Net zoals Keti Koti ons leert hoe belangrijk het is om elkaars verhalen te horen en systemen te begrijpen, geloven wij dat onderwijs alleen beter kan worden als we samen leren en ruimte maken voor ieders achtergrond en ons gedeelde verleden. Systemisch werken betekent immers dat je ziet hoe het verleden invloed heeft op het nu – een gedachte die ook terugkomt in de spirituele traditie van Winti, waarin de rol van je voorouders centraal staat.

Onze ervaringen bij Keti Koti passen bij de missie van B&T. Per 1 januari 2026 zetten we een grote stap: we worden steward owned. Dit betekent dat B&T geen eigendom meer is van aandeelhouders, maar een stichting wordt die volledig werkt vanuit haar missie het onderwijs duurzaam te verbeteren. Zo kunnen we onze kennis, kunde en winst structureel inzetten voor de sector die ons aan het hart ligt.

‘De weg naar herstel is hobbelig. Maar we zijn onderweg, en we zijn dit in de samenleving met elkaar aangegaan.’  Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam

Wat we meenemen

“Het is waardevol om de diepe principes van elkaars culturele concepten te delen, om elkaar beter te begrijpen en van elkaar te leren”, zegt onze collega Tom Snelting. “Het geeft niet alleen inzicht in het hier en nu, maar opent ook nieuwe mogelijkheden hoe je tegen de wereld aankijkt.”

Keti Koti is een stap in de goede richting. ‘Wij zien het belang van aandacht in het onderwijs voor ons gedeelde slavernijverleden en de rol van Nederland hierin. Het is onze taak om kinderen en jongeren nieuwsgierigheid en empathie voor de ander bij te brengen. Te leren om hun hart zacht te houden.’

Wij zijn geraakt. We voelden echte verbinding. En het motiveert ons om door te gaan: in gesprek blijven, bewust zijn van onze eigen bias, en ons in te zetten voor een onderwijssector waarin alle leerlingen zich gezien en gehoord voelen.