Leren van en met elkaar

Artikelenserie over peer learning

Op welke manieren kunnen professionals in het onderwijs leren van elkaar? Deze intrigerende vraag wint aan actualiteit. We zien dat de belangstelling voor ‘peer learning’ zichtbaar toeneemt. Reden om een verkenning te plegen van enkele veel voorkomende en als effectief ervaren vormen van professionalisering, die ook in het onderwijs van groot nut kunnen zijn. Harm Klifman en Gabriëlle Hoolwerf publiceerden hierover op wijleren.nl een serie van vier artikelen.

In het eerste artikel scheppen de auteurs een kader waarin zij peer learning nader markeren. In de drie andere delen van de artikelenserie concentreren ze zich op drie vormen van peer learning:

• collegiale consultatie (met een uitstapje naar collegiale consultatie met behulp van video: VIP coaching);
• intervisie;
• lessonstudy.

De effecten

De belangstelling voor peer learning is niet voor niets aan het toenemen. Want het levert, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden, ook wat op. 

Op het niveau van de docent worden onder meer de volgende effecten ervaren:

• Door uitwisseling vergroten docenten hun kennis en het aantal lesmethoden en leermiddelen waarover ze beschikken. Dat draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs van de docent.
• Doordat meer dan in het verleden over mogelijke problemen gesproken wordt, staan docenten die eerder moeilijkheden hadden nu zelfverzekerder door de klas.
• Docenten zijn zich bewuster van de kwaliteit en de opbrengst van hun eigen onderwijs. Ze reflecteren meer, wat aanknopingspunten biedt voor verbetering.
• Naast de genoemde opbrengsten blijkt uit de gesprekken met de docenten ook dat ze, na een periode van gewenning, het erg leuk en leerzaam vinden om deel te nemen aan peer learning. Docenten leren graag van elkaars talenten.

Ook op school- en teamniveau worden effecten ervaren:

• Regelmatig wordt genoemd dat er een opener cultuur ontstaat. Het wordt voor docenten makkelijker bij elkaar binnen te lopen, deuren staan vaker open. Ook vraagt men meer hulp aan elkaar, zowel aan collega’s binnen de school als daarbuiten, in het netwerk van de school.
• Peer review kan bijdragen aan het vergemakkelijken van het invoeren van veranderingen in de organisatie, doordat ervaringen worden uitgewisseld.
• Verder wordt genoemd dat de opbrengst van peer review hoger is dan van ‘gewone’ studiedagen waarbij bijvoorbeeld een externe persoon wordt ingehuurd voor een lezing.
• Een aantal scholen ziet heel concrete verbeteringen in de resultaten, zoals in de eindexamenresultaten. Dit wordt deels in verband gebracht met peer learning.

Interesse?

Als u peer learning binnen uw organisatie ook een impuls wilt geven, is de artikelenserie van Harm Klifman en Gabriëlle Hoolwerf het lezen waard. In het eerste deel vindt u direct al tien handige tips die u op weg helpen. De afzonderlijke delen vindt u hier:

Deel 1: Leren van en met elkaar

Deel 2: Collegiale consultatie/visitatie

Deel 3: Intervisie, het persoonlijk leerproces centraal

Deel 4: Lessonstudy, populariteit en succesfactoren