Leergang procesvaardigheden bij verandering

Scherper luisteren, anders doen

Bent u (eindverantwoordelijk) schoolleider en wilt u effectiever leidinggeven aan veranderingen? Dan is de Leergang procesvaardigheden bij verandering iets voor u.

Tijdens de Leergang procesvaardigheden bij verandering ontwikkelt u uw handelingsrepertoire in veranderprocessen door:

• veranderprocessen breder en dieper te begrijpen;
• oorzaken van de soms stroperige dynamiek van veranderprocessen aan te wijzen;
• uw aandacht en luistervermogen te scherpen, juist wanneer het veranderproces stagneert;
• om een vertaling te kunnen maken naar creatieve en alerte interventies.

Maar bovenal onderzoekt en ontwikkelt u uw eigen grondhouding als leidinggevende in veranderprocessen.

Leidinggeven aan verandering

Scholen hebben voortdurend te maken met verandering. Of het nu nieuwe vragen zijn van bestuurders, leerkrachten, ouders of kinderen, beleidswijzigingen of maatschappelijke en technologische ontwikkelingen: allemaal kunnen ze aanleiding zijn voor veranderingen. En door de coronapandemie heeft het onderwijs een veranderopgave gekregen die zijn weerga niet kent.

(Eindverantwoordelijke) schoolleiders vervullen in die veranderprocessen een sleutelrol. En toch… al is de noodzaak van sommige veranderingen evident, dan is dat nog geen garantie dat ze ook worden gerealiseerd. Gaandeweg een veranderproces kunnen afwijking, vertraging of zelfs tegenwerking ontstaan. Juist in die gevallen kan de inzet van procesvaardigheden op zijn plaats zijn.

Procesvaardigheden 

Processen zijn van mensen. Zonder mensen is een school niet meer dan een gebouw met een reeks klaslokalen. Het zijn de mensen die het een ‘school’ maken. Dankzij hen is er pas sprake van bijvoorbeeld een ‘onderwijsproces’, een ‘leerproces’ of een ‘samenwerkingsproces’. Hetzelfde geldt voor veranderprocessen: er gebeurt pas iets als mensen er wat in doen. Kortom, al deze processen zijn van mensen.

Vaak gaat bij veranderprocessen initieel veel aandacht uit naar de inhoud ervan: wat is de aanleiding, de analyse, het nut, de noodzaak of de planning? Maar soms houdt de werkelijkheid zich niet aan al deze afspraken. Vragen als ‘Hoe kan dat toch, het leek toch zo duidelijk?’, ‘Waar komt deze weerstand opeens vandaan?’ of ‘Hoe krijg ik ze zover?’ dringen zich dan al snel op. Dit zijn situaties bij uitstek waar een andere aandacht op zijn plaats is, zeker wanneer anderen ‘weerstand’ vertonen of er zelfs een conflict op de loer ligt.

Veranderen vraagt ook om een dieper en breder begrip van de dynamiek van veranderprocessen. Wat is het verloop hiervan? Wat zijn de ongeschreven ‘wetten’? Wat betekent ‘weerstand’ eigenlijk? En is conflict te voorkomen, of is het misschien productief te maken? En zeker nu sinds 2020 de manier van samenwerken ingrijpend is veranderd, is een heldere procesaandacht van het grootste belang om processen goed door te kunnen laten gaan. Dit maakt dat er een beroep wordt gedaan op een breed repertoire aan procesvaardigheden en -interventies, die allemaal beginnen bij aandacht: scherper luisteren, anders doen.

Na de leergang procesvaardigheden kunnen schoolleiders goed omgaan met de soms weerbarstige, onvoorspelbare kant die veranderen vaak kenmerkt.

Voor wie?

De Leergang procesvaardigheden bij verandering is speciaal bedoeld voor (eindverantwoordelijk) schoolleiders die:

• anders willen kijken naar problemen en de aanpak ervan constructief willen beïnvloeden;
• hun interventierepertoire willen vergroten;
• de veranderdynamiek in hun werkomgeving willen herkennen en beïnvloeden;
• de samenwerkingskant van veranderprocessen van hun werk belangrijk vinden en taal en handvatten zoeken om daar meer grip op te krijgen.

Eigen ontwikkelvragen

Tijdens de Leergang procesvaardigheden bij verandering verdiept u zich in de proceskant van uw werk vanuit uw eigen ontwikkelvragen over uw team of vanuit een breder vraagstuk. Aan de hand van theorie en praktijkgerichte werkvormen krijgt u meer zicht op en gevoel voor de processen tussen mensen en de onderstromen in de werksituatie. Dit vraagt ook om een persoonlijke reflectie op uw eigen stijl van leidinggeven.

Boek

De leergang is gebaseerd op hét boek over het proceskundig perspectief: Proceskunde, een pleidooi voor werken met aandacht. De auteurs van dit boek zijn tevens docent van deze leergang. Direct na inschrijving ontvangt u een exemplaar.

Organisatie

B&T academie i.s.m. Wenders.

Praktisch

De leergang bestaat uit vijf bijeenkomsten van één dagdeel. Tussendoor doet u concrete oefeningen, reflectieopdrachten, leeswerk en heeft u onderling contact. De totale studiebelasting van deze leergang is 81 uur.

Herregistratie Schoolleidersregister PO

De Leergang procesvaardigheden bij verandering is door het Schoolleidersregister PO gecertificeerd als aanbod van ‘vooraf gewaardeerde activiteiten’. Met deelname rondt u het hele professionaliseringsthema (45 punten) voor herregistratie ‘Leidinggeven aan verandering’ af.
Actuele informatie over herregistratie in het Schoolleidersregister PO vindt u in dit artikel.

Geïnteresseerd?

Heeft u interesse in de leergang, maar wilt u eerst meer informatie? Neem dan contact op met Mark Ackermans. Desgewenst brengt hij u in contact met een van de docenten voor een oriënterend telefoongesprek. Na inschrijving vindt met iedere deelnemer een telefonisch kennismakingsgesprek plaats.