Digitalisering in het onderwijs
Bestuurlijke sturing, inhoud, vormgeving en organisatie
Digitalisering is op allerlei terreinen van ons dagelijks leven relevant. Ook in het onderwijs. Hybride onderwijs, gepersonaliseerd onderwijs en digitaal onderwijs zijn actuele onderwerpen. In de whitepaper Digitalisering in het onderwijs gaan we achtereenvolgens in op de rol van bestuurlijke sturing, digitale geletterdheid, digitale didactiek en de organisatie van het primaire proces.
Digitalisering in het onderwijs start met een visie op goed onderwijs. Vervolgens moet de vraag beantwoord worden hoe digitalisering een betekenisvolle en integrale plek krijgt in het realiseren van deze visie. Als dit ‘kompas’ ontbreekt, is de kans namelijk nihil dat de inzet van ICT in het onderwijs tot meerwaarde leidt.
Bestuurlijke sturing
Tot voor kort gaf menig onderwijsbestuurder digitalisering niet de aandacht die het verdient. De coronacrisis en de verscherpte eisen aan digitale geletterdheid hebben deze ontwikkeling enigszins gekeerd. In de whitepaper pleit innovatieadviseur Bas van Eekhout ervoor digitalisering niet meer als losstaand thema te beschouwen, maar te integreren in andere strategische domeinen. Ook is het steeds belangrijker om bij het formuleren én realiseren van de strategische doelen telkens de vraag te stellen wat de plek van innovatie is en wat de bijdrage van digitalisering daaraan is.
Inhoud, vormgeving en organisatie
Om echt een slag te slaan, pleiten wij er in de whitepaper voor om het niet meer over digitalisering als containerbegrip te hebben, maar deze drieslag te hanteren:
- Onderwijsinhoud: digitale geletterdheid. Op welke manier bereidt de school (via digitale geletterdheid) leerlingen voor op het vervolgonderwijs en hun rol in de samenleving?
- Vormgeving: digitale didactiek. Op welke wijze ondersteunt de inzet van digitale middelen het leren op onze school?
- Organisatie. Welke mogelijkheden biedt digitalisering om het primaire onderwijsproces flexibel(er) in te richten? (denk aan plaats- en tijdonafhankelijk leren)
Digitale geletterdheid
Om ervoor te zorgen dat leerlingen goed worden voorbereid op de toekomst, dienen scholen een stevige digitale basis te leggen. Digitale geletterdheid is de verzamelnaam voor de kennis en vaardigheden die nodig zijn om ICT, media en data te begrijpen, te gebruiken en er bewust en creatief mee om te gaan. SLO gaat daarbij uit van vier domeinen: praktische ICT-vaardigheden, digitale informatievaardigheden, mediawijsheid en computional thinking. Deze worden in de whitepaper nader uitgewerkt.
Digitale didactiek
Digitale didactiek betekent het weloverwogen gebruikmaken van digitale middelen, gekoppeld aan pedagogische en vooral didactische doelen. Digitale didactiek betreft het leren mét ICT: de tools die worden gebruikt om het leren leuker en/of effectiever te maken. Digitale didactiek maakt differentiatie (makkelijker) mogelijk, omdat digitale middelen beter kunnen worden afgestemd op de individuele leerbehoeften en -niveaus van leerlingen. In de whitepaper komen twee modellen voor de inzet van ICT in het onderwijs aan bod: het TPACK-model en het Vier in balans-model van Kennisnet. Verder bespreken de auteurs aan de hand van het SAMR-model de ontwikkelniveaus van digitalisering.
Organisatie
Als leerlingen en leraren digitaal vaardig zijn, biedt dat de school ruimte om het leren anders in te richten. Namelijk plaats- en tijdsonafhankelijk en met een weloverwogen ontkoppeling van lesfasen. Behalve flexibiliteit biedt dit ook kansen als het gaat om thema’s als werkdruk, lerarentekort en huisvesting.
Aanbod B&T
Hoewel digitalisering scholen veel mogelijkheden biedt, zijn er ook kritische geluiden. Een aantal daarvan laten we horen in het laatste hoofdstuk. We besluiten de whitepaper met een overzicht van wat B&T jou kan bieden op het terrein van digitalisering
Meer weten?
Nieuwsgierig geworden? Download de whitepaper Digitalisering in het onderwijs via onderstaande button. Heb je vragen of wil je eens van gedachten wisselen over dit onderwerp? Neem dan gerust contact op met een van onze adviseurs.