Geef ZML-leerlingen een duidelijker stem

Start met tevredenheidsonderzoek in 2017

Hoe kun je het beste tevredenheidsonderzoeken afnemen onder ZML-leerlingen? Het was een vraag waarop in het onderwijs heel lang geen antwoord was. Waar het op andere scholen al tamelijk gebruikelijk is ook leerlingen te bevragen, was dat in het ZML-onderwijs vaak onbegonnen werk. Bestaande vragenlijsten sloten niet aan op deze leerlingengroep. Dat verandert binnenkort! Wat kunt u verwachten?

Marlou Visser voerde in opdracht van B&T en Speciaal Centraal een uitgebreid onderzoek uit naar het doen van tevredenheidsonderzoeken onder deze doelgroep. Wat voor een soort vragenlijst en welk type vragen leverden wel antwoorden op waarmee een school wat kan? Het resultaat: een compleet nieuw meetinstrument dat deze winter beschikbaar komt voor het onderwijs. Enthousiast vertelt Marlou wat we kunnen verwachten.

Afbeeldingen en spraakondersteuning

“Als je onderzoek wilt doen onder ZML-leerlingen, is het raadzaam niet alleen verbaal te communiceren. Geschreven tekst kan behulpzaam zijn, maar eigenlijk zijn visuele en auditieve communicatie onmisbaar,” vertelt ze. “Daarom bevat het nieuwe onderzoeksinstrument niet alleen tekst, maar óók afbeeldingen en spraakondersteuning.”

Bekende pictogrammen

“In de vormgeving sluiten we aan op een ontwerpstijl waarmee de doelgroep vertrouwd is, namelijk die van de – zeker in het ZML-onderwijs – bekende zwart-wit pictogrammen”, vervolgt Marlou. Door te werken met deze herkenbare stijl is het voor leerlingen gemakkelijker om zich de informatie uit de afbeeldingen eigen te maken, en daarmee de vragen gemakkelijker te begrijpen. Wat ook opvalt is dat de leerlingen geen lange vragenlijst voorgeschoteld krijgen, maar telkens slechts één vraag tegelijk zien. “Dat is overzichtelijk”, legt Marlou uit. “Er is geen afleiding.”

Functioneel

Marlou lacht: “Het was heel grappig dat onze ontwerper aanvankelijk wat moeite had met het maken van de afbeeldingen. Hij wilde er graag wat moois van maken en liet zijn creativiteit de vrije loop, met kleur en minder eenvoudige vormen. De eerste ontwerpen waren mooi hoor, maar niet functioneel. Uit mijn onderzoek is gebleken dat een eenvoudige stijl van pictogrammen de beste resultaten oplevert. Dit houdt de vragen inzichtelijk en begrijpelijk en zo kunnen leerlingen gemakkelijker een passend antwoord kiezen.”

Differentiëren in ontwikkelingsleeftijd en leesniveau

Uiteraard is er ook onder ZML-leerlingen veel diversiteit. De ontwikkelingsleeftijd en cognitieve vermogens lopen sterk uiteen. Het instrument is daarop voorbereid, vertelt Marlou. “Aan de hand van onder andere ontwikkelingsleeftijd en leesniveau kunnen functionaliteiten worden in- en uitgeschakeld om het meetinstrument zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de behoeften van elke individuele leerling.”

Starten in 2017

Wilt u ook de tevredenheid en sociale veiligheid meten bij de leerlingen van uw school? Doe dan mee met de regionale bijeenkomsten die starten in februari 2017. Er zijn nog enkele plaatsen vrij. U leert dan hoe u onderzoek doet en de resultaten analyseert en het tevredenheidsonderzoek wordt dan voor uw school op maat gemaakt. Dus wacht niet langer en start dit schooljaar nog met het efficiënt meten van tevredenheid en sociale veiligheid bij ZML-leerlingen

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.